Podczas 400. Zebrania Konferencji Episkopatu Polski ks. prof. Tomasz Wielebski z Katedry Prakseologii Pastoralnej i Organizacji Duszpasterstwa WT UKSW oraz Marcin Jewdokimow, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK) przedstawili analizę pt. „Formacja stała prezbiterów. Wyniki badań wśród wikariuszy i proboszczów”. Jakie wnioski płyną z badań:
Po pierwsze, księża są coraz bardziej refleksyjni. Współczesny świat nie daje gotowych odpowiedzi na pytanie, jak żyć i funkcjonować. Wśród proboszczów obserwujemy rosnącą skłonność do zadawania pytań o to, jak odpowiadać na różnorodne przemiany i jak odnaleźć się w zmieniających się warunkach. Księża proboszczowie, konfrontując się ze zmianami, często sygnalizują swoje zagubienie. „Obracamy się w pozorach normalności” – jak wyraził to jeden z księży proboszczów.
Po drugie, księża proboszczowie nie pozostają bierni wobec tej sytuacji. Aktywnie podejmują działania, które pozwalają im realizować swoje powołanie i odpowiadać na wyzwania duszapsterskie. Sygnalizują jednak, że brakuje im rozwiązań systemowych i konkretnych programów wsparcia. W szczególności można wyróżnić dwa kluczowe wątki, które pojawiły się w badaniach: nacisk na autentyczność oraz współpracę ze świeckimi.
Po trzecie, wikariusze podkreślają, że nie potrafią odnaleźć się w natłoku obowiązków – brakuje im czasu na formację i rozwój osobisty. Szukając rozwiązań, można wskazać, że jednym ze sposobów radzenia sobie z tym problemem mogłoby być dzielenie się obowiązkami ze świeckimi.
Po czwarte, wikariusze sygnalizują brak docenienia przez proboszczów. Niektórzy wikariusze mówili wręcz: „Nie jestem wikariuszem parafialnym, ale feudalnym” – to dosłowny cytat z jednej wypowiedzi. Wyniki badań pokazują, że proboszczowie często nie dostrzegają i nie uwzględniają charyzmatu swoich wikariuszy. Nie zapraszają ich także do wspólnego wypracowywania wizji działań i ich realizacji.
Szersze omówienie wyników w formie wywiadu w eKAI: Formacja kapłańska dziś – wyzwania, potrzeby i kierunki zmian | eKAI
Zdjęcie Mateus Campos Felipe – Unsplash
